Pagina's

vrijdag 29 januari 2021

Tea, Leaf to Cup. From Creation to Modern Cup. by Clifford Little. Een boekbespreking voor nerds.

 'Ik wil meer weten over thee. Hoe begin ik daaraan ?'. Dat is een vraag die ik heel af en toe eens krijg, en dat is niet zo'n makkelijke. De meeste mensen hebben dan al links of rechts eens een mooi glossy boek gekocht over thee waaraan elke geoefende lezer voelt dat het vooral een prentjesboek is geschreven door iemand die misschien wel veel thee drinkt, maar er eigenlijk niet zoveel van af weet, en zijn hierdoor een beetje gefrustreerd. 

Er zijn twee mogelijkheden dan: ofwel ga je 'full monty' en volg je een echte goeie theecursus wat a/ niet goedkoop is en b/ wel wat inspanningen vraagt (de beste zijn die van ITMA (Engelstalig) en ITC in Nederland, en die van de Thee Academie Vlaanderen), of je koopt een echt goed boek en doet aan zelfstudie (goedkoper maar eigenlijk ook een pak moeilijker). Maar welk boek koop je dan ? 

Het boek waar ik in het begin het meest aan had was Tea. History. Terroirs. Varieties. van de man achter het Canadese Camellia Sinensis, maar af en toe hoor ik de meer wetenschappelijk aangelegde amateurs klagen over een beetje te veel prentjes en een beetje te weinig harde informatie. Voor zij die gefascineerd zijn door het wetenschappelijke aspect is dit boek een absolute aanrader: Tea, Leaf to Cup. From Creation to Modern Cup. van Clifford Little. 


Clifford Little is een Food Technologist uit Engeland die nu op pensioen is en al zijn hele leven lang is gefascineerd door thee. Zijn benadering is heel verfrissend omdat het die van een wetenschapper is die gespecialiseerd is in voeding, en hij benadert het onderwerp zonder de romantiek die het voor velen inhoudt. De meest fascinerende stukken hier gaan dan ook over genetica en chemie, en al wie hierin mee wil raad ik dit boekje aan als standaardwerk. Het is niet erg mooi, het is een uitgave in eigen beheer, maar je kan het kopen op Amazon, en het barst van de interessante standpunten over thee en de theewereld. Als je Clifford graag eens bezig hoort, dan kan ik je deze zeer interessante podcast aanraden: https://podcastaddict.com/podcast/2916801

Ik geloof (en beloof) dat je sommige van zijn standpunten hier nog gaat zien terugkomen, maar toch, voor de ware amateur, dit is echt wel goed, en sommige van Clifford's standpunten en uiteenzettingen hebben mijn begrip van thee significant verruimd. 

maandag 18 januari 2021

Organic Japanese Oolong 2020, The Tea Crane: het beste komt soms op het einde

En die titel slaat niet op de thee zelf, maar op het jaar. Elk jaar zijn er maar een paar thee's die ik vijf sterren geef, het maximum dus, en die me echt van de sokken geblazen hebben. Deze proefde ik tijdens de feestdagen van 2020, door Corona onvrijwillig veel rustiger dan anders, maar dat heeft dus ook voordelen. 

Om te vermijden dat dit de zoveelste saaie proefnota wordt, eerst wat achtergrondinformatie. Het eerste opmerkelijke aan deze thee is dat het een oolong is (een gedeeltelijk geoxideerde thee, dus), wat zeer ongebruikelijk is voor Japan. Bijna alle in Japan geproduceerde thee is groen. Door de crisis waarin de Japanse theeindustrie het laatste decennium verkeerd is er echter veel interesse voor experimenten, en dit is er zo eentje.

De maker van deze thee is Akira Miyazaki, van de Miyazaki Sabó theeboerderij. Hij leerde als jonge man om groene thee te maken volgens de kamairicha methode waarbij de thee niet gestoomd maar gewokt wordt, zoals in China. Het was de traditionele manier van werken voor de boeren in zijn dorp Gokasé, maar het was een ouderwetse manier van werken die een thee voortbracht die eigenlijk niet goed in de Japanse markt lag en ook nauwelijks een export-publiek vond. Dat maakte dat er onder een handvol specialisten een echte specialisatie ontstond, en waar de traditionele sencha-makers van Japan geen nood zien (of zagen) voor diversificatie begonnen de theeboeren van Gokasé sneller te experimenteren met andere thee's, en ze keken hiervoor onder meer naar Taiwan. Daaronder was zwarte thee of wakocha, die hier ook veel goede producenten kent, maar ook oolong. Sencha producenten hebben de apparatuur niet om ze te maken en moeten te grote investeringen doen, en vermijden het meer. 

Sinds 1983, toen een familielid overleed aan de gevolgen van vergiftiging, stopte de boerderij, waarvan de oorsprong 130 jaar teruggaat, ook met pesticides en kunstmest. De bemesting gebeurt door organisch materiaal (raapzaadpellen) en varkensmest, van varkens die leven op bamboe, berggrassen en schors. Theestruiken worden zo gedwongen om hun voedingsstoffen dieper te gaan halen en worden niet opgefokt door chemicaliën die in Japan gebruikt worden om meer umami te geven bij sencha. Organisch geteelde thee heeft het potentieel om veel meer complexiteit te geven (hou deze blog in het oog voor een heel interessant experiment !). De kamairicha-voorgeschiedenis en het organisch werken maken dat Akira heel zorgvuldig werkt en echt naar zijn struiken luistert om te zien wat hij hun oogst kan doen, en wie een goede oolong wil maken moet niet alleen de techniek beheersen maar ook heel goed weten wat voor vlees hij in de kuip heeft. 

Gokasé, waar deze thee vandaan komt, is een dorp in de bergen van de prefectuur Myazaki. De theetuinen liggen hier op hoogtes tussen de 500 en de 800m, met veel ochtendmist en grote verschillen tussen dag- en nacht-temperaturen. Er worden echte bergthee's geteeld met veel smaak en complexiteit. De gebruikte cultivar hier is de Minamisayaka, een sterke en productieve cultivar uit de regio die in 1991 zijn erkenning kreeg en bekend is voor zijn florale aroma's en zijn romigheid en die veel gebruikt wordt voor Wakoucha en Tamairicha. 

En het laatste brokje info dat ik over U loslaat voor ik mijn proefnota neerpen, is over de verdeler. Tyas Sosen, aka Tyas Huybrechts, is niet alleen een sympathieke Vlaming die in Kyoto woont, maar ook een ongelooflijke kenner van Japanse thee, in die mate zelfs dat hij het schopte tot theemeester en gediplomeerd theeceremonie-meester in de Enshu school, de Weg van de Samurai. Ik volg hem al een tijdje en af en toe komt hij nog eens naar België voor wat demonstraties, maar hij is ook één van de beste bronnen voor de meer speciale Japanse thee's. De informatie die hij op zijn website meegeeft bij elke thee die hij verkoopt is mijns inziens de weg van de toekomst en de enige manier waarop thee ooit dezelfde plaats kan innemen als wijn in de Westerse wereld. Laat U niet afschrikken door de afstand, leveringen komen goed aan, maar hou er rekening mee dat je wat importaksen moet betalen aan de postbode ! Dat gaat tegenwoordig ook met Bancontact. Alles over het gamma, Tyas zelf en over sommige van de beste producenten van Japan vindt je hier: https://www.the-tea-crane.com/


Organic Japanese Oolong, Akira Miyazaki, 2020, The Tea Crane: 

38 euro voor 100 gram, plus taks. Te koop in zakjes van 30 gram, en momenteel nog steeds op stock

Makoto-hate theetuin in Gokasé, op 650m hoogte en omringd door Japanse ceder die voor natuurlijke beschaduwing zorgt. Beschermd tegen vorst door een temperatuurinversie. Rode leem. Weinig zon. Minamisayaka cultivar, 14 jaar oud, geplukt in de lente van 2020. De thee is gemaakt als een licht-geoxideerde oolong. 

29 december 2020, in een gaiwan, 20 seconden, 95°C, 5 gram, 100ml. Mooie vormen en kleuren voor het blad, erg on-Japanse eigenlijk. Heel interessante en complexe geuren zowel voor het wat opgewarmde droge als voor het natte blad. Zeer complex en extreem lekker. Diepgele infusie. Heel mooie frisse citrustoets in de mond, opmerkelijk, deed me denken aan een warme citroen op een stuk witte vis uit de oven (ik dronk hem in Oostende). Echt opmerkelijk in zijn complexiteit, heel lange afdronk. Eigenlijk onvergelijkbaar met wat ik ooit al proefde. Tweede zetsel, 30 seconden: meer citrus en bloemen. De infusie kleurt dieper. Ongelooflijk intens aroma, terug die ovencitroen met vis, maar ook heel duidelijk erg mooie florale toetsen. Lekker zoet en heel intens. Derde zetsel, 40 seconden. Vegetaler, wat minder citrus in het natte blad. Smaak wordt zoeter en zoeter, met een nu heel beminnelijke en zacht-mooie finish en afdronk. Ook een vierde zetsel (60 seconden) was nog de moeite, maar dan riepen de golven en de noordzee-wind mij ! 😊😊😊😊😊

Bekijk hier wat Tyas er zelf van dacht.


zondag 3 januari 2021

Thomas Kasper's Advent Kalender 2020: een overzicht


Het was me wel het avontuur: elke dag een nieuwe thee proeven en bespreken, 24 dagen lang, met wat uitleg over de herkomst en de thee, en een wat compleet zijnde proefnota. Het nemen van foto's schoot er al eens bij over, en er werd al eens een thee gezet zonder genoeg respect (en dat proef je), maar over de hele lijn was het een aangename reis. 

Thomas Kasper is de eigenaar van Siam Teas, een Duitse invoerder van kwaliteitsthee's die zich wat specialiseerde in de zeer interessante en vaak moeilijk te vinden thee's uit Thailand, Laos en Vietnam die tot de oorsprongsgebieden van de theeplant horen. Naast deze heeft hij interessante of gewoonweg goede of correcte thee's uit andere theegebieden van de wereld. Ik ben een fan omdat Thomas a/ mooie thee's weet te selecteren (en dat is moeilijker dan het lijkt) en b/ omdat hij heel goeie achtergrondinformatie geeft, voor mij heel belangrijk. Het is mijns inziens immers alleen door dit te doen dat we de hoeveelheid liefhebbers/kenners kunnen vergroten, en het zijn zij die de duurdere thee's kopen die voor mij de toekomst van de thee vormen. 

Thomas speelt hier zeker in Duitsland een belangrijke rol in. Omdat zijn blogs en lesmateriaal ook in het Engels vertaald zijn, zijn ze ook voor andere theeliefhebbers een bron van informatie, met goed fotomateriaal ook. Al wie interesse heeft kan hier proeven en leren tegelijk en zijn My Little tea School is een overzichtelijke manier om eraan te beginnen. 

Ik geef U hier nog een overzichtje van de 24 geproefde thee's...niet in het minst omdat ik het voor mezelf wou doen zodat ik ze makkelijker kan herlezen. Ik heb er van geprofiteerd om wat links toe te voegen en wat correcties te doen.

Dag 1: Qing Ming High Mountain Anji Bai Cha. 😊😊😊(😊)

Dag 2: Dhara Black Needle (forest friendly). 😊😊😊(😊)

Dag 3: Ancient Snow Shan Trang White Moonlight. 😊😊😊

Dag 4: Spring Zhengyan Shui Xian Yancha Oolong 😊😊😊😊

Dag 5: Sencha Fuji 😊😊😊(😊)

Dag 6: Wild Yunnan Golden Tips 😊😊😊(😊)

Dag 7: Darjeeling Giddapahar First Flush 2020 Spring Delight EX01 😊😊😊😊

Dag 8: First Grade Lincang Shou Pu'Erh 2012 😊😊😊(😊)

Dag 9: Kukicha 😊😊😊

Dag 10: Tra Pai Hao Ancient Snow Shan 😊😊😊😊

Dag 11: Doi Mae Salong Si Ji Chun Four Seasons 😊😊😊😊

Dag 12: Classic Muscatel Darjeeling 2nd flush 2019 😢

Dag 13: Tai Hu Dongtin Bi Luo Chun 😊😊😊😊

Dag 14: Latumoni Royal Tippy Assam First Flush 😊😊😊😊(😊)

Dag 15: Kabusecha Tenko 😊😊😊(😊)

Dag 16: White Peony Bai Mu Dan 😊😊😊😊

Dag 17: Darjeeling Jungpana Autumn Flush 2019 FTGFOP1 CH 😊😊😊😊

Dag 18: Doi Mae Salong Ruan Zhi N°17 Oolong Jade Pearls 😊😊😊😊

Dag 19: Lahu Yellow 😊😊😊

Dag 20: Shan Tea Wild Thai Sheng Hei Cha 2019 😊😊😊(😊)

Dag 21: Shincha Gyokuro Wakana 😴

Dag 22: Ancient Snow Shan Green 😊😊😊😊

Dag 23: Lapsang Jin Jun Mei Golden Eyebrows 😊😊😊😊

Dag 24: Chunxiang Tie Guan Yin 😊😊😊(😊)