Deze reeks over de 15 belangrijkste theeregio's van Japan is gebaseerd op de Global Japanese Tea Maraton. Deze werd tijdens de Olympische Spelen van 2021 gehouden door de Global Japanese Tea Association, met Simona Zavadckyte en Yasuharu 'Matsu' Matsumoto als presentatoren. Op 15 dagen passeerden 15 verschillende prefecturen de revue, goed voor 98% van de Japanse theeproductie. Ik combineerde mijn eigen meer theoretische kennis en die uit andere bronnen met wat ik hier leerde om dit overzicht te maken. De twee uur durende, zeer informatieve, en vaak ook erg plezierige sessies van de Tea Marathon staan ook op Youtube en zijn echte aanraders.
Na de blogposts over Kagoshima en Miyazaki zitten we nog steeds op het zuidelijke eiland Kyushu, maar nu spreken we over Kumamoto, de nummer negen qua theeproductie voor Japan (in 1883 nog nummer 17). Kumamoto is een echte landbouwprovincie, bekend voor zijn watermeloenen en tomaten, en ligt tussen de twee hierboven genoemde prefecturen en Fukuoka. Hier ligt ook de grootste nog actieve vulkaan van Japan, de berg Aso, en het gebied kent geregeld aardbevingen. Een groot deel van de bodem bestaat uit vulkanische as en is heel vruchtbaar. De regio is ook bekend voor zijn onsen, de heetwaterbaden, en voor het vuur-festival. Er zijn duizenden bronnen en het regent er redelijk veel, maar de temperaturen zijn eerder aan de hoge kant. Patrick Lafcadio Hearn, de schrijver van Japanse spookverhalen waarover ik al eerder schreef, gaf in Kumamoto City les aan de universiteit (https://theenatuurlijk.blogspot.com/2019/11/gyokuro-een-liefdeslied.html).
Het zou kunnen dat hier al in de 12de eeuw thee werd gemaakt van Yamacha, wilde theebomen, en ook nu staan er nog heel wat van die verwilderde theestruiken waarmee een kleinschalige productie plaats vindt. Ze zijn redelijk uniek en soms meer dan 100 jaar oud en kunnen niet geplukt worden met machines. In Kumamoto ligt ook één van de grootste kastelen van Japan, en het waren Koreaanse arbeiders die hier rond 1630 de kamairicha stijl introduceerden, net zoals in Miyazaki met een vlakke pan (aoyanagi), in plaats van een wok met schuine randen. Momenteel wordt in Kumamoto 1120 ton thee per jaar gemaakt, 50% hiervan is sencha, 38% is (gestoomde) tamaryokucha. De theetuinen liggen vooral in kleine stadjes in de bergen: Hitoyoshi - Kuma, Yamaka, Minamata en Ashikita zijn de bekendere. In 1875 werden hier de eerste opleidingen voor het maken van Wakoucha, de zwarte thee van Japan, opgestart, omdat de Yamacha oogst hier zeer geschikt voor zou zijn.
Enkele van de bekendere theebedrijven hier zijn:
Amano Seicha-en
Ishitobi, Minamata. Shigeru Amano is de tweede generatie hier. 80% van zijn productie is zwart en verwijst naar het feit dat in Kumamoto al eind 19de eeuw een school was voor deze thee. Zijn theestruiken zijn rond de 90 jaar oud en liggen in de bergen, rond 600m boven de zeespiegel. Hij werkt al veertig jaar organisch nadat in 1956 hier de Minamata-ziekte werd ontdekt, veroorzaakt door kwikvergiftiging van een chemisch bedrijf dat zijn afval loosde. Doordat thee uit de regio (onterecht) zo ook een slechte naam kreeg heeft hij nog bijna al zijn oude cultivars.
Ocha no Kajihara
Ashikita, in Tsuge in het Zuiden van de prefectuur. Kleinere theeboerderij met 2ha in de bergen rond Ashikita en in Ono onse, op hoogtes tussen de 200 en de 300 meter boven de zeespiegel. Opgericht in de jaren 50 van vorige eeuw. Toshihiro Kajihara, de derde generatie al en met 40 jaar ervaring, volgde opleidingen in Taiwan en China om zijn kamairicha techniek nog te verbeteren en dat is dan ook de specialiteit. De struiken zijn tot 70 jaar oud en hij heeft nog 0.2 ha met oude Yamacha. Goed terroir dankzij de grote temperatuurverschillen tussen dag en nacht en de veel voorkomende mist. Werkt met een handgevoerde oogstmachine. Zijn theetuinen liggen op hellingen en in 2020 verloor hij nog een stuk aan een grondverschuiving. Mikt op een zo groot mogelijk genot voor de theedrinker. Verdeeld door The Tea Crane. Maakt ook oolong en wakoucha, waarrond hij stages deed in Taiwan. Heel mooie thee's, en heel originele, zachte kamairicha met een kenmerkende fraîcheur die door zijn manier van werken komt.
Sakaguchi-en
Minamata. Kazunori Sakaguchi als president, en hij is de derde generatie nadat zijn grootvader het bedrijf in 1929 startte. 3 ha. Werkt nog altijd conventioneel maar is bezig met een geleidelijke overgang naar bio. Maakt sencha, wakoucha en tamaryokucha. De sencha wordt gemaakt in een fabriek die hij deelt met anderen, voor de twee laatste heeft hij een eigen productie-eenheid waarvoor hij zelf een deel van de machines ontwikkelde. Maakt al meer dan tien jaar zwarte thee en won daar heel wat prijzen mee. Twee derde van zijn aanplant is zairai en werd nog door zijn opa aangeplant (de struiken zijn nu, in 2021, 92 jaar oud). Hij maakt ook barrier tea voor zijn buren.
Sakurano-en
Minamata. °1927, en nu geleid door Kazuya Matsumoto, de vierde generatie. Begon 23 jaar geleden te werken zonder pesticides en negen jaar geleden zonder kunstmest. Sommige van zijn theestruiken zijn zairai en bijna 100 jaar oud, nog aangeplant door zijn opa. Sinds een tijdje is hij volledig gestopt met bemesting omdat hij gelooft dat alle vormen van bemesting insecten aantrekt. Leerde vogens eigen zeggen veel in het legendarische Makinohara waar heel traditioneel gewerkt wordt. Maakt ook sencha, maar gespecialiseerd in wakoucha en kamairicha. Veel zelf ontwikkelde apparatuur. 1.5ha zairai, 2ha Yabukita en dan nog wat Fujimidori en Benifuki.
Voor proefnota's van de hier genoemde bedrijven, zie https://theeencyclopedie.be/
Voor wie meer wil weten over de regio en ondermeer het productieproces van de wakocha van Sakaguchi kan hier het hele filmpje zien:
